SİNDİRİM SİSTEMİ VE KASLAR

BESİNLERİN SİNDİRİMLERİ

                Herkese merhaba bugünkü makalemiz oldukça kapsamlı ve oldukça terimlere dayalı bir makale olacak. Fakat bunu en aza indirgeyerek herkesin anlayacağı bir biçimde anlatmaya çalışacağım. Çok detay oldugu içinde bunu biraz kısa tutup daha net bilgiler vermeye çalışacağım.

 
İlk önce birkaç kısa dip not olarak şunları açıklamakta yarar var. Biz insanlar yaşamımız boyunca yaşamsal faaliyetlerimizi sürdürebilmek için su – vitamin – mineral – proteinler – karbonhidratlar ve yağlar olmak üzere bazı temel bileşkelere gerek duyarız. Bunların hepsının sentezlenme şekli tamamen farklıdır. Bu noktada sindirim ve sindirim çeşitlerini anlatacak olursak eğer ;

·         Sindirim : örnek olarak aldıgımız bir besinin moleküllerinden ayrılarak parçalanarak kucuk moleküller haline gelerek hücre zarından geçecek duruma gelmesine denir.

·         Hücre içi sindirim ise adındanda olacagı gıbı hücre içinde sindirim gerçekleşirse hücre içi hücre dışı sindirim gerçekleşirse hücre dışı sindirim olarak adlandırır.

·         İnsanlarda sindirim ağız ile başlar yemek borusuyla devam edip mide ve daha sonra incebağırsaga geçer daha sonra karacigerde sentezlenir ve depolanır.

 
Şimdide merak ettiğimiz konulardan olan protein – karbonhidrat – yağ sindirimleri hakkında konuşalım. Gerçi çoğu insan hiç bu yediğimiz besinlerin nasıl vücutta sindirildiği kaslara nasıl ulaştıgı hakkında bir fikri yok hatta merakı bile oldugu söylenemez. Şimdi bunları acıklayarak biraz daha bilinçli bir beslenme sistemine sahip olmaya çalışalım.
 
Öncelikle besinlerin kimyasal sindirimleri söz konusudur.  Bu sindirim hormonların kontrolünde sağlanmaktadır. Ayrıca sindirim sisteminin bütün kısımlarında kimyasal ve mekanik sindirim sistemi gerçekleşmemektedir. Ağızda ayrı midede ayrı ince bagırsakta ayrı sindirim mekanizmaları bulunmaktadır. Ağızda mekanik ve kimyasal sindirim gerçekleşirken midede aynı sekilde kimyasal ve mekanik sindirim gerçekleşmektedir. Bunların yanında emilimde gerçekleşir. İnce bagırsaktada aynı sistem uygulanırken kalın bagırsakta hiç bi işlem uygulanmamaktadir.
 

·         Kimyasal sindirime ugrayan besinler – glikojen glukoz vs – yağlar –proteinlerdir

·         Kimyasal sindirime ugramayanlar ise – glikoz – fruktoz – amino asitler – yağ asitleri su vitamin mineral

·         Karbonhidratlar ağız ve ince bagırsakta sindirime ugrarken – yağ lar sadece ince bagırsakta – proteinler ise mide ve ince bagırsakta sindirime ugrarlar. 

 
KARBONHİDRATLARIN İÇİNDE 3 ÇEŞİT SAKKARİT VARDIR

1. Mono sakkaritler (basit şekerler ) : reçel bal vs tarzındaki şekerler çok hızlı emilirler 10 dk içinde kana karışırlar

·         Glikoz, (üzüm şekeri )

·         fruktoz  (meyve şekeri )

·         galaktoz  (süt şekeri )

2. Di sakkaritler :

·         maltoz  (arpa şekeri )   glukoz + glukoz = maltoz + H₂O

·         sükroz,  (meyve şekeri )  glukoz + fruktoz = sakkaroz + H₂O

·         laktoz (süt şekeri ) glukoz + galaktoz = laktoz + H₂O

 
 

3. Poli sakkaritler :

·         Selüloz

·         nişasta

·          glikojen

 
Besinlerin sindirim sistemini anlatacak olursak eğer
 

1.       Ağızda dişlerin yardımızla ezilip öğütülmesiyle mekanik sindirim gerçekleşir

2.       Mideye gelen besinler kaslar yardımıyla parçalanarak kimyasal sindirim gerçekleşir

3.       Karbonhidratlar glikoz fruktoz vs  è monosakkaritlere

4.       Proteinler amino asitlere

5.       Yağlar ise è yağ asitleri ve gliserollerine kadar ayrılır

6.       Besinler emilip kana karışır ve hücrelere taşınır.

 
Karbonhidratların sindirimini anlatacak olursak eğer
 

1.       Karbonhidratlar nişastalardır kısmen. Ağızda enzim tükürükte bulunan amilaz ile başlar

2.       Nişasta + oksijen è amilaz (tükürük ) è maltoza dönüşür + dekstrin oluşur.

3.       Mideye gelen karbonhidratlar midede sindirime uğramaz.

4.       İnce bağırsakta sindirilmeye başlar

5.       İnce bağırsakta bağırsak bezleri tarafından emilir

6.       Dissakkaritler monosakkaritlere dönüşür

7.       Maltoz (arpa şekeri ) + su è maltoz è glikoz + glikoz oluşur yukarda bunların ayrıntısını verdim

8.       Sindirimi tamamlandıktan sonra ince bağırsaklardaki villüsler tarafından emilere kana karışır.

 
Proteinlerin sindiriminden bahsedecek olursak eğer ;
 

1.       Yine alınan besinler ağız yoluyla alınmaya başlanır

2.       Yemek borusundan geçtikten sonra mideye ulaşır

3.       Midede gastrin hormonu salgılar ve mide besleri uyarılır.

4.       Pepsinojen + HCI (hidrolik asit ) è pepsine

5.       Protein + su è pepsin è polipeptit  (pepton) ‘ a

6.       Süt + su è kazein (gece proteini )

7.       Kazein + su è polipeptit + amino asite dönüşür

8.       İnce bagırsakta bu dönüşülen bileşkeler daha sonra

9.       Polipeptit + sı è dipeptit + amino asitlere dönüşür

10.   Ve ince bagırsaktaki villüsler tarafından kana karışır.

 
Yağların sindirimini anlatacak olursak eğer ;
 

1.       İncebagırsakta kolesistokinin hormonu salgılanır

2.       Bu hormon karacigeri uyarır ve safra salgılanması olusur

3.       Safra pankreastan salgılanan lipaz’ı arttırır.

4.       Lipaz yağların yağ asitlerine ve glisolere parçalalanmasını sağlar.

5.       Yağ + safra tuzları è yağ suları

6.       Yağ suları + su è lipaz ile è yağ asitleri + glisorel oluşur.

7.       İnce bagırsak villüslerinden emilerek lenf dolaşımına karışır.

 
 
EN ÖNEMLİ KISMI SONA SAKLADIM KISA AMA EN ÖNEMLİ NOKTALARDAN BİRTANESİ
 
Kas yapım çalışmalarında antrenmanlarda kasların içindeki glikojen depoları yavaş yavaş azalmaya başlar. Örnek verecek olursak eğer ; kaslarınızın içinde ortalama 300 gram glikojen deposu bulunmaktadır. Bu depoları siz komple boşaltmanız vücut geliştirme antrenmanlarıyla çok zordur fakat çok ama çok yogun kardıyo egzersızlerıyle body antrenmanlarını birleştirdiğinizde vücuttaki glikojen depoları bitmeye yaklaşır. Bunun sebebi belki gün içerisinde almadıgınız karbonhidratlardan dolayıdır. Ketojenik diyetlerde karbonhidrat alımı çok az oldugu ıcın vücuttaki glikojen depolarıda tam anlamıyla dolmaz.  Bu da sizin antrenmanlarda glikojen depolarında azalmaya yol açar yukarda dediğim gibi karbonhidratlar sakkaritler monosakkaritler vs glukoza karacigerden glikojene dönüşür ve böylece ordanda kaslara yüklenmeye başlar. Karacigerde ortalama 150 gramlık bir glikojen deposu bulunmaktadır. Sizin kas yogunulugunuza görede ortalama 300 gram glikojen deposu oldugunu varsayarsak eger. Siz kaslarınızdaki glikojen depolarını boşalttıgınızda karaciger hemen kaslara takviye çıkarır. Siz olaki (ki olmaz) karacigerdeki depolarıda bitirdiniz kaslardaki depolarıda bitirdiniz bu sefer kan şeker dengesini tutmaya calısan karacigerdeki glikojen depolarınıda bitirdiğiniz için şekeriniz düşebilir. Baş dönmesi göz kararması olabilir. Ayrıca merkezi sinir sistemi etkilenir ve gergin olur sporcu. Konsantrasyonu bozulur lafları anlamamaya başlar.
 
Vücut geliştirmecilerin glikojen depolarının dolulugu için ortalama 1- 3 gün arası bir yükleme gerekebilir. Ayrıca toplam karbonhidratı %15 basit şekerlerden %85 kompleks karbonhidrat kaliteli olanlardan yani prinç makarna bugday ekmek vs almaları gerekmektedir. 

Özgür Mustafa Geldeç

KAYNAK : http://www.fitnesshocaniz.com/#!sindirim-sistemi-ve-kaslar/